Hội bài chòi lôi cuốn người chơi

BT- …Chín chòi xin hãy lắng tai/ Mà nghe cho rõ con bài tôi hô… Đó là câu hát trong Hội bài chòi xuân Mậu Tuất được tổ chức trong các đêm tết cổ truyền tại quảng trường Nguyễn Tất Thành (TP. Phan Thiết).

Lôi cuốn, sảng khoái

Đến với Hội bài chòi, các Hiệu (người quản trò) mời chào bán 9 thẻ bài cái (mỗi thẻ bài có tên ba thẻ bài con) cho 9 chòi. Người chơi mua 1 thẻ bài cái thì lên ngồi một chòi dựng bằng những thân tre chắc chắn, phía trên mái lợp tranh. Vào cuộc chơi, người quản trò rút  thẻ bài hô tên. Để tăng sự hồi hộp, lôi cuốn người chơi, các Hiệu sẽ hát điệu hò, câu vè có mang tên thẻ bài. Chòi trúng tên thẻ bài, thì gõ mõ để Hiệu dâng thẻ bài trúng cho đến khi chòi nào đủ 3 thẻ bài con trước thì thắng ván chơi. Giá mỗi chòi (1 lần chơi với 3 con bài) là 50.000 đồng. Chòi thắng sẽ được nhận phong bao lì xì 300.000 đồng,  được mời chén trà thơm và lời chúc mừng năm mới của các Hiệu.

Chị Xuân Linh chia sẻ: “Đi ngang nghe điệu hò, câu ca, rất hay như muốn níu chân người nghe. Tôi dừng lại xem, và thấy bảng hiệu hội hát bài chòi, nghe có vẻ lạ. Tôi tham gia vào hội chơi, cảm thấy thật thú vị. Với sự diễn xuất hài hước của người quản trò, là câu hát dân gian gần gũi tạo cho người chơi, người xem có tiếng cười sảng khoái”.

 Di sản văn hóa phi vật thể

Bên cạnh những thẻ bài đơn sơ với cái tên mộc mạc như:  Nhất nọc, Nhị nghèo, Tứ cẳng…, thì tài năng của Hiệu là một trong những yếu tố tạo nên sự hấp dẫn của thể loại bài chòi. Hiệu phải là người có tài diễn xuất,  vốn về thơ lục bát, ca dao, vè, có khả năng sáng tác và cải biến nhanh lời hát tại chỗ. Khi diễn xuất và hô tên bài, Hiệu phải theo nhịp trống, tiếng đàn đệm theo để làm cho điệu hò thêm réo rắt, hấp dẫn. Mỗi thẻ bài, Hiệu phải nhớ ít nhất 3 điệu hò, câu hát dân gian.

Được biết, nghệ thuật chơi và trình diễn bài chòi được UNESCO ghi vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại tháng 12/2017.  Riêng tại Phan Thiết, hội bài chòi được tổ chức liên tục vào dịp Tết Đinh Dậu (2017) và Mậu Tuất (2018), trở thành điểm nhấn thu hút nhiều người tham gia. Và đây cũng là cách để đưa nghệ thuật bài chòi đi vào cuộc sống, vừa bảo tồn vừa phát triển.

Trang Minh