Bảo tàng Bình Thuận trưng bày các bộ sưu tập cổ vật quý hiếm

BT- Nhằm đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa, nhất là văn hóa truyền thống của công chúng và du khách, sắp tới Bảo tàng Bình Thuận sẽ chính thức mở cửa hoạt động trưng bày theo các chuyên đề với các sưu tập cổ vật quý hiếm lần đầu tiên được giới thiệu tại Bình Thuận.

Với các bộ sưu tập cổ vật quý hiếm như:

Văn hóa khảo cổ học Sa Huỳnh. Văn hóa Sa Huỳnh ở Bình Thuận phân bố dọc theo các triền cát ven biển từ huyện Tuy Phong đến thị xã La Gi, tập trung nhiều nhất ở 2 huyện Hàm Thuận Bắc và Hàm Thuận Nam. Đây là một nền văn hóa bản địa, nét đặc trưng cơ bản nhất là chôn người chết và vật tùy táng trong các mộ chum bằng gốm. Con người thời kỳ này đã biết chế tạo công cụ lao động bằng kim loại thay thế đồ đá trước đó; đồ trang sức rất đa dạng và phong phú. Niên đại từ 2.500 - 3.000 năm cách ngày nay.

Văn hóa khảo cổ học Đa Kai. Di tích khảo cổ học Đa Kai thuộc xã Đa Kai, huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận, được phát hiện từ năm 1977 - 1978. Đây là nền văn hóa cổ thuộc hậu kỳ đồ đá mới. Với số lượng di vật là rìu, bàn mài, cuốc, đục, dao bằng đá và đồ gốm… Đặc biệt, ở đây đã phát hiện được 3 bộ đàn đá, là nhạc cụ cổ xưa nhất của loài người. Di tích phân bố trên diện tích rộng lớn, có mối liên hệ với nền văn hóa Bắc Đồng Nai và một phần ở Tây Nguyên, có niên đại 3.000 năm cách ngày nay.

Văn hóa Chăm. Người Chăm ở Bình Thuận là dân tộc bản địa, sinh sống lâu đời trong suốt tiến trình lịch sử gần 2.000 năm qua. Trong thời gian ấy, cùng với cộng đồng người Chăm trong cả nước, họ đã sản sinh ra một nền văn hóa đặc sắc, riêng biệt và để lại đến ngày nay số lượng di sản văn hóa đồ sộ như đền tháp, đền thờ, thành quách, vương miện, tượng, phù điêu, lễ nghi, lễ hội… Trong đó có nhiều di sản văn hóa đặc sắc ở giai đoạn cuối của Vương quốc Chămpa vào thế kỷ XVI - XVII, chịu sự chi phối của 2 tôn giáo Bàlamôn và Bàni.

Văn hóa các dân tộc thiểu số. Bình Thuận có 34 dân tộc thiểu số nằm trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam. Trong đó, các dân tộc Raglai, Cờho, Chăm, Choro được coi là bản địa. Những dân tộc này có một nền văn hóa khá phong phú và đa dạng mang tính đặc trưng của vùng rừng núi, do đời sống của họ chủ yếu dựa vào tự nhiên. Trong văn hóa các dân tộc ít người này đều theo tín ngưỡng đa thần với quan niệm vạn vật hữu linh, các lực lượng tự nhiên đều được thần thánh hóa và thờ cúng với niềm tin tuyệt đối. Do đó, lễ nghi, lễ hội và tâm linh tín ngưỡng đóng một vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của họ.

Văn hóa dân tộc Kinh. Hơn 300 năm (1697) hình thành, xây dựng và phát triển quê hương Bình Thuận, đến hôm nay trong tất cả các thời kỳ lịch sử - văn hóa của người Việt (Kinh) luôn luôn giữ vai trò là văn hóa chủ thể để cùng các dân tộc anh em khác xây dựng và bảo vệ quê hương. Trong đó, ngoài những giá trị về văn hóa vật chất còn lưu giữ và phát huy như đình làng, lăng vạn, chùa chiền… thì văn hóa tinh thần luôn đóng vai trò chủ đạo để duy trì và phát huy những giá trị của văn hóa truyền thống.

Cổ vật tàu đắm trên vùng biển Cà Mau và Bình Thuận. Vùng biển Bình Thuận từ xưa là ngư trường chính của ngư dân sinh sống nghề đánh bắt hải sản. Cũng trên vùng biển này, những thế kỷ trước là con đường hàng hải lưu thông tàu bè của các nước. Trong đó, giữa nước ta với các nước đã hình thành nên con đường “tơ lụa” trên biển tấp nập tàu bè qua lại. Nhiều con tàu đắm trên vùng biển được ngư dân Bình Thuận phát hiện. Các cuộc khai quật khảo cổ học dưới nước đã thu được hàng chục nghìn cổ vật từ những con tàu đắm, là đồ gốm sứ có niên đại từ thời Minh, thời Thanh của Trung Quốc và có cả gốm sứ của Thái Lan với những giá trị về kinh tế, văn hóa và nghệ thuật. Qua các sưu tập cổ vật cho chúng ta hình dung ra được con đường buôn bán tấp nập trên vùng biển Bình Thuận từ nhiều thế kỷ trước.

Bảo tàng Bình Thuận là cơ quan nghiên cứu khoa học và giáo dục phổ biến kiến thức khoa hoc của địa phương, nhằm nâng cao giá trị văn hóa, lòng yêu quê hương đất nước và tự hào dân tộc; là nơi lưu giữ và phát huy các giá trị di sản văn hóa từ thời tiền sử cho đến ngày nay.

ĐÌNH HÒA