Cá chạch sông Dinh

 BT- Trong các loài cá sống ở sông suối, ao bàu… cá chạch là loài cá nằm trong tốp đầu được nhiều người ưa chuộng.

Cá chạch đầu nhỏ, miệng nhọn, da rất trơn, trên lưng có đường gai chạy dọc theo sống lưng, dưới bụng có một gai nhọn nhỏ nằm ở cuối bụng. Cá chạch có nhiều loại, loại bông sọc, loại màu vàng và loại màu xám đen. Trong các loài cá chạch, chạch lấu là loài chạch lớn nhất.

 Lợi ích từ cá chạch

Trong ẩm thực, cá chạch được chế biến thành nhiều món ăn ngon, có giá trị dinh dưỡng cao như cá chạch nấu lẩu, cá chạch um chuối, cá chạch nướng hoặc chiên, cá chạch trộn rau răm… Tại các nhà hàng, khách sạn món cá chạch luôn có trong thực đơn và là sự lựa chọn của nhiều thực khách.

Trong y học cổ truyền, cá chạch là loài thuốc quý trị được nhiều chứng bệnh. Cá chạch có vị ngọt, không độc có tác dụng tiêu khát, giải say rượu, cường dương bổ khí. Nếu chế biến đúng cách cá chạch còn chữa được bệnh đái tháo đường, suy nhược cơ thể, nhất là đối với người già và trẻ em suy dinh dưỡng.

Cá chạch là loài thực phẩm tráng dương, thích hợp cho người cao tuổi. Ở các tỉnh miền Tây Nam bộ, cá chạch sống chui trong bùn đất nên người dân ở đây thường gọi cá chạch bùn, chạch đồng, loại cá chạch này không lớn, con to lắm cũng chỉ bằng ngón chân cái, khi nước rút người dân sục trong bùn để bắt, cá bắt được nhiều đem phơi khô gọi là khô chạch.

 Và cá chạch sông Dinh

Con sông Dinh xuất phát từ núi Ông, chảy qua địa phận Tánh Linh, Hàm Tân về  La Gi và nhập vào biển Đông. Sông Dinh không rộng cũng không dài, nhưng có rất nhiều loại thủy sản sinh sống, đặc biệt giống cá chạch. Trên dòng sông có rất nhiều đá và đây chính là môi trường để cá chạch ẩn cư, phát triển. Cá chạch trên sông Dinh có nhiều loại, đáng chú ý loài chạch lấu chiếm tỷ lệ khá cao. Chạch lấu trên sông Dinh có con cân nặng cả ký lô, dài trên nửa mét.

Đầu mùa mưa khi nước đổ về, loài cá chạch từ trong bùn đất, hốc đá bắt đầu sinh sôi, cuối mùa mưa khoảng tháng 10, tháng 11 cá chạch đạt độ lớn khá đồng đều.

Từ khi có đập sông Dinh 3, nước sông Dinh không còn tình trạng khô kiệt, nhờ vậy các loài thủy sản có điều kiện phát triển nhiều hơn. Suốt sông Dinh gần như nơi nào cũng có cá chạch. Đoạn sông mà có nhiều cá chạch lấu chính là đoạn dưới chân đập Đá Dựng. Nơi đây nước sâu, đá nhiều, nguồn phù du sinh vật từ thượng nguồn đổ về khá dồi dào rất thích nghi cho cá chạch phát triển. Việc đánh bắt cá chạch trên sông Dinh chủ yếu là câu. Chích điện hay đánh lưới đối với cá chạch không hiệu quả và đây cũng chính là nguyên nhân giúp đàn cá chạch trên sông không bị tận diệt.

Cá chạch là loài hỗn ăn, lại lì lợm nên dễ câu. Một người có tay nghề, biết chọn chỗ một ngày có thể câu được vài ký. Một ký cá chạch hiện có giá  2 - 3 trăm nghìn đồng. Những điểm câu được nhiều cá chạch là dưới chân đập sông Dinh 3, khu vực cầu mới Thủy điện, cầu Láng Gòn, suối Tiên và đập Đá Dựng…

Hiện nay một số người vì ham lợi dùng thuốc đổ xuống sông để sút cá tôm. Đây thực sự là hiểm họa bởi thuốc độc không những hủy diệt nguồn thủy sản, mà còn gây nhiễm độc cho con người. Hãy giữ lấy dòng sông quê và những gì mà tạo hóa đã ban tặng!

NGÔ VĂN TUẤN