Hòn Bà, vương quốc vú nàng

BT- Câu ví von truyền miệng của ngư dân La Gi từng tôn vinh hòn đảo nhỏ, cách bãi biển Đồi Dương 2 cây số như đang bồng bềnh trên biển xanh êm ả: “Hòn Bà là động tiên sa”. Cảnh quan ở đây quanh năm được che phủ bởi những mảng xanh cây lá. Với độ dốc cao đi lên 200 bậc đến mặt bằng không rộng cách mặt nước biển khoảng 40 m. Ngôi đền thờ Thiên Y Ana - Bà Chúa Xứ nép mình góc đảo quay về hướng Đông, mỗi bình minh đều đón được mặt trời mọc rất sớm nhô lên từ biển, lúc còn những tia chớp cuối cùng của ngọn hải đăng Kê Gà. Bao quanh chân đảo không đầy một cây số là những vách đá tảng chất chồng, dựng đứng như bức tường thành thời cổ đại bao kín chân đảo hoang sơ, chen lẫn cỏ dại um tùm và cây cốc biển. Những thân cây trôm, cội cổ thụ bồ đề trên trăm năm tuổi với bộ rễ cằn cỗi mang dáng hình kỳ lạ càng tăng thêm sự huyền bí cho một không gian vang vọng tiếng chim muông và sóng biển.

Điều thú vị cho khách tham quan Hòn Bà là sẽ đắm đuối trước lô nhô bãi đá ngổn ngang ở chân đảo. Phải chăng đó là sự ngẫu hứng của thiên nhiên điểm xuyết những dấu chấm phá cảm xúc cho một chuyện tình thơ mộng. Những tảng đá sừng sững như sắp nghiêng ngả theo làn sóng vỗ. Đó đây những vũng nước trong xanh hứng dòng chảy từ khe đá róc rách với bầy cá óng ánh sắc màu đang bơi lượn tung tăng…Từ vách đá còn đẫm nước thủy triều lộ lên vô số những con hàu, con ốc bám chặt từng mảng, nhưng nhiều nhất là loài ốc vú nàng trông như tấm mành mỹ nghệ cầu kỳ. Vú nàng là loài nhuyễn thể thuộc họ Patellidae, vỏ xà cừ có hình chiếc nón lá thu nhỏ, chóp nhọn xoáy tròn trôn ốc với đường vân li ti dễ liên tưởng đến sự gợi cảm của bầu ngực người trinh nữ. Có lẽ vì thế mà ngư dân đặt tên cho loại ốc này là vú nàng. Không những có chất thịt dai, giòn, đậm hương vị khi hấp sả hoặc nướng nhẹ trên lửa, rồi chấm chút muối tiêu làm nên hương vị biển tuyệt vời. Người ta coi đây là thứ đặc sản biển quý hiếm và còn kháo nhau về tính hiệu nghiệm trong phục hồi sức khỏe sau mỗi lần ăn, cho nên được thêm cái tên là “hải sâm”… Dùng con dao nhỏ cạy ốc, hàu từ vách đá rồi chọn một hốc đá kín gió, nhóm củi nướng lên hoặc có thể vắt vài giọt chanh là thịt ốc tái chín nhưng vẫn nghe đầu lưỡi thấm đậm dư vị beo béo cực kỳ đặc trưng.

Nói về tác dụng bồi bổ, ở biển chỉ có “hải sâm” là loài cao cấp, gồm các loài thuộc nhóm này là đồn đột, ngậng, vải…có trọng lượng lớn hơn, nhưng loài vú nàng vẫn được coi là quý nhất cho nên còn gắn với nhãn hiệu “Viagra biển cả”. Vú nàng sống cùng các loài ốc, hàu phát triển ở môi trường gành đá, sát mặt nước biển. Các đảo vùng biển từ Lý Sơn (Quảng Ngãi),Trường Sa đổ vào Phú Quý, Côn Đảo có khá nhiều và lớn gần cả ký, hình thù như con nhộng, có thể chế biến thành các món trộn, gỏi… Còn vú nàng ở đảo Hòn Bà không lớn, nhưng nằm trong môi trường tự nhiên, nuôi dưỡng từ dòng sông La Gi không xa, nên có mật độ sinh sản dày đặc đóng thành mảng trên vách đá chi chít. Có lẽ nhờ dòng phù sa của đất ngọt pha trộn với chất mặn mòi của biển mà vú nàng ở đây hương vị đậm đà hơn.

PHAN CHÍNH