Ginrong laya - Bánh củ gừng Chăm

BT- Ginrong, tiếng Chăm có nghĩa là “càng”; laya: gừng. Bánh Ginrong laya nghĩa nôm na là bánh gừng có dáng nửa như “càng” cua, nửa như củ “gừng”. Đây thuộc loại bánh mang đậm truyền thống Chăm. Ở vùng Ninh Thuận, Bình Thuận và cả cộng đồng người Chăm ở Campuchia, đến mùa lễ hội thế nào bà con Chăm cũng làm bánh Ginrong laya.

Bánh Ginrong laya còn gắn với các truyền thuyết “hòn vọng phu” mang đặc trưng Chăm. Người chồng lên thuyền đi chinh chiến xa mãi không trở về; người vợ ở nhà mòn mỏi chờ đợi. Mỗi chiều, người chinh phụ làm bánh Ginrong laya đi xuống bãi biển ném xuống nhờ loài cá gửi đi cho chồng với lời nhắn nhủ mong chóng trở về sum họp. Lâu ngày chày tháng, bánh Ginrong laya hóa thành san hô trùng trùng dưới đáy biển Cà Ná với nhiều hình thù đẹp, lạ và bắt mắt.

Huyền thoại là thế, còn sự thật Ginrong laya ở Việt Nam, đặc biệt là cộng đồng Chăm vùng Tuy Phong, Phan Rí, là loại thực phẩm  độc đáo.

Để làm bánh, người ta lấy nếp xay nhuyễn, phơi nắng cho ráo khô sau đó chà tán mịn. Tiếp theo cho trứng gà được đánh tan và cho ít men rượu vào bột với tỉ lệ thích hợp. Hỗn hợp này được nhồi thật nhuyễn, sau đó người ta bóc lấy từng nắm bột nhỏ (vừa lòng bàn tay) đặt lên mâm,  nặn hình củ gừng theo  tưởng tượng riêng của mỗi người.

Để được chiếc bánh vừa thơm, vừa ngon, “củ gừng” vừa nặn được bỏ vào chảo dầu ăn đang sôi. Khoảng 5 - 6 phút sau, chiếc bánh có màu vàng và bốc mùi thơm.

Muốn cho bánh Ginrong laya để lâu mà vẫn giữ được độ giòn,  người ta cho bánh chín nóng vừa mới lấy ra từ chảo dầu đang nóng nhúng vào nước đường  được nấu với một ít gừng. Sau khi nhúng bánh được để chỗ có gió cho mau ráo.

Ginrong laya  thường  dùng trong các buổi lễ trọng đại và chiêu đãi khách quý.

Kiều Maily