Tết Ramưwan của đồng bào Chăm

BT- Ngày 7/7 (tức ngày 30/3 Chăm lịch), đồng bào Chăm ở tỉnh Bình Thuận bắt đầu đón Tết Ramưwan. Đây là tết cổ truyền quan trọng nhất và mang đậm sắc thái riêng của đồng bào Chăm Hồi giáo (Bà ni) sống trên địa bàn tỉnh, kéo dài 1 tháng với nhiều hoạt động.

Bình Thuận là địa phương tập trung nhiều đồng bào Chăm sinh sống, với hơn 41.000 người, theo hai tôn giáo là Bàlamôn và Hồi giáo (Bàni); trong đó có hơn 15.000 người theo Hồi giáo (Bàni), phân bố ở 1 xã thuần và 6 thôn xen ghép.

Các tu sĩ ngồi trước bia mộ đọc kinh.

Ramưwan là lễ hội lớn và có ý nghĩa nhất trong hệ thống lễ hội của người Chăm Bàni. Với ý nghĩa báo công, báo hiếu về đạo lý, cội nguồn của những người còn sống đối với người đã khuất như thực hiện lễ Tảo mộ tại các nghĩa địa, cúng tại gia mời ông bà tổ tiên về với con cháu…Đồng bào Chăm có truyền thống văn hóa lâu đời, mang đậm bản sắc dân tộc, thể hiện qua tiếng nói, chữ viết, kiến trúc, điêu khắc, văn hóa dân gian…

Lễ Tảo mộ là phần quan trọng và mở đầu cho Tết Ramưwan. Ngay từ sáng sớm 7/7, đồng bào Chăm Hồi giáo (Bàni) ở các làng lo sắm các vật cúng để chuẩn bị cho lễ Tảo mộ. Lễ Tảo mộ là một phong tục rất quan trọng, một phần thuộc về tôn giáo, phần còn lại thuộc về tín ngưỡng dân gian. Đó là sự tưởng niệm, biết ơn tổ tiên và dòng tộc cũng như tâm linh của mọi người trong cộng đồng, không phân biệt đẳng cấp, tầng lớp, tất cả đều vì tổ tiên và ông bà. Lễ Tảo mộ diễn ra trong 3 ngày, bắt đầu vào những ngày cuối của tháng cũ và kết thúc vào ngày đầu tiên của tháng Ramưwan. Khunhrak là nghĩa địa của người Chăm Hồi giáo (Bàni) thường ở rất xa nơi cư trú, địa hình cao ráo và sạch sẽ. Sau lễ Tảo mộ là lễ cúng tại gia mời ông bà, tổ tiên về với con cháu và tháng chay niệm của các tu sĩ.

Tết Ramưwan là dịp để con cháu, những người còn sống nhớ đến tổ tiên, ông bà, các đấng sinh thành và cầu nguyện cho làng xóm được bình yên, nhà nhà sung túc, người người được an lành, hạnh phúc, mùa màng tươi tốt. Trong những ngày này dù làm gì, ở đâu và bận rộn đến mấy chăng nữa, thì những người Chăm Bàni vẫn dành thời gian về quê, quây quần cùng gia đình và người thân.                                

ĐÌNH HÒA